Evren sandığımızdan çok daha büyük

[SuperMario]

Kozmik uzaklıkları hesaplamayı daha kolay hale getirmeyi amaçlayan bir araştırmada şaşırtıcı sonuçlara ulaşıldı. Evren bugüne kadar düşünülenden daha büyük ve çok daha yaşlı.

Washington'daki Carnegie Enstitüsü'nde Alceste Bonanos başkanlığında yürütülen araştırmada, M33 olarak da bilinen Triangulum galaksisinin, Samanyolu'ndan sanılandan yüzde 15 daha uzak olduğu ortaya çıktı.

'Astrophysical Journal' dergisinde yayımlanacak bulgular, evrenin genişleme oranını ve yaşını belirten Hubble sabitinin eski çalışmalarda hesaplanana göre yüzde 15 daha küçük olması gerektiğini ortaya koydu.

Farklı bir Hubble sabiti

Şu anda gökbilimciler Hubble sabitinin 71 kilometre/saniye/megaparsaniye olduğu konusunda hemfikir (megaparsaniye: 3.2 milyon ışık yılı). Eğer bu değer yüzde 15 küçülürse, evren daha büyük ve daha yaşlı olması gerekiyor.

Bilim adamları, evrenin 13.7 milyar yaşında (2003'te belirlenen ve Büyük Patlama'yla ortaya çıkan radyasyon ölçümlerine dayanarak) ve 156 milyar ışık yılı genişlikte olduğunu düşünüyor.

Yeni teori ise sonsuz olarak da tanımlanan evrenin 15.8 milyar yaşında ve 180 milyar ışık yılı genişlikte olması gerektiğini savunuyor.

Dünya'nın her yerinden görüntü

Araştırmacılar bu sonuçlara, galaksilerarası mesafeleri hesaplamak için buldukları yeni bir yöntemle ulaştılar. Bilim adamları yeni yöntemin daha kesin olduğunu ve standart tekniklere göre daha az basamak içerdiğini söylüyor.

Ekip üyelerinden, Ohio Eyalet Üniversitesi'nden Krzysztof Stanek, "bağımsız bir mesafe ölçümü istiyorduk. Bir gün karanlık enerji ve diğe şeylerin ölçülmesinde de kullanılabilecek tek bir ölçüm" diyor.

Ekibin 10 yıllık bir süre zarfında geliştirdiği yeni yöntem, dünyanın dört bir yanındaki teleskoplardan bir araya getirilmiş optik ve kızılötesi görüntülerin birleştirilmesi esasına dayanıyor.

Hesaplama aşaması

Araştırmacılar M33'deki, her beş günde bir birbiri tarafından tutulan ikili bir yıldız sistemine baktılar. Tek yıldızların aksine, çift yıldızların kütleleri, tamamen hareketlerine dayanarak da hesaplanabiliyor.

Bu yıldızların kütleleri bilgisine sahip olan ekip, daha sonra gerçek parlaklıklarını veya çok yakın olsalardı ne kadar parlak olacaklarını hesapladı.

Gerçek ve gözlenen parlaklıklar arasındaki fark, yıldızların Dünya'ya uzaklığını verecekti. Sonuçlara göre yıldızlar 3 milyon ışık yılı uzaktaydı. Bu da, Hubble sabiti kullanılarak hesaplanan uzaklıktan yarım milyon ışık yılı fazlaydı.

İmkansız değil ama zor

Case Western Reserve Fizik Bölümü Başkanı ve astronomi profesörü Lawrence Krauss, Hubble sabitinin önemli oranda düşürülmesinin kabul edilmesi zor bir durum olduğunu söylüyor:

"Şu anki Hubble sabitiyle her şey yerli yerinde. Küresel kümelerin yaşlarıyla, onların ve evrenin belirlenen yaşlarıyla, tam olarak uyuşuyor. İmkansız olmasa da, bunu yüzde 15 oranında değiştirmek çok güç."

Stanek, yeni planlarının M33 veya Andromeda'daki başka ikili yıldız sistemlerinin de uzaklıklarını bulmak olduğunu belirtiyor: "Hubble sabitinin bağımsız ölçümlerine sahip olmak çok önemli. Gelecekte yapacağımız bu."