Eğri Minare’nin sırrı çözüldü

[SuperMario]

Dünyaca ünlü Pisa Kulesi'ne benzerliği ile bilinen Selçuklulardan kalma Aksaray'daki
tarihi Eğri Minare hakkında yapılan araştırma, minarenin ustası tarafından eğik inşa edildiğini ortaya çıkardı.





Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü'nden Doç. Dr. Temel Bayrak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Yrd. Doç. Mehmet Akköse ve Aksaray Üniversitesi'nden Doç. Dr. Hacı Murat Yılmaz ile birlikte 'Eğri Minarenin Zamansal Davranışlarının İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma' başlıklı çalışma ile Eğri Minare'nin eğikliğini incelediklerini söyledi.

13. yüzyılda Selçuklu döneminde inşa edilen Eğri Minare'nin eğikliği ile İtalya'da bulunan dünyaca ünlü Pisa Kulesi'ne benzetildiğine dikkati çeken Bayrak, ''Pisa Kulesi yapımı sırasında 1.6 derece eğikliğe sahipti ve zamanla eğimi artarak 5 dereceye kadar ulaşmıştır'' dedi.

Eğri Minare'nin 8 asırdır ayakta olduğunu kaydeden Bayrak, şunları ifade etti:

''Eğri Minare Horasan harcıyla yapıştırılmış kırmızı tuğlalardan yapılmış. Dört köşe bir kaide üzerine silindirik gövde, ince bir silme ile iki kısma bölünmüştür. Alt kısmı zikzak, üst kısmı mavi ve yeşil çini mozaiklerle kaplanmıştır. Bir şerefesi ve 92 basamağı vardır. Minarenin 8 asır içinde tuğlalarında erime, çatlama ve renk atması olaylarının görülmemesi, tuğlalarında çizgilerini günümüzde de muhafaza etmesi dikkat çekicidir.''

USTASI MİNAREYİ EĞRİ YAPMIŞ

Yaptıkları bilimsel araştırmanın Eğri Minare'nin eğik yapıldığına işaret ettiğini vurgulayan Bayrak, ''minaredeki eğiklik ile meteorolojik koşullar arasında bir ilişki kurulamamıştır. Araştırmalarda zeminde hiçbir oynamanın tespit edilmemiş olması, minarenin eğik yapıldığına işaret etmektedir'' dedi.

Eğri Minare'de üç farklı eğiklik tespit ettiklerini belirten Bayrak, şöyle devam etti:

''Fotogrametrik çalışmalar kapsamında minarenin üç boyutlu modelini çıkartarak minarenin boyu ve eğilme miktarını hesapladık. Yapılan hesaplamalar sonucunda, Eğri Minare'nin zeminden çeşitli derecelerde eğik olduğunu tespit ettik. Eğri Minare'nin boyu da 30,6 metre olarak hesaplanmıştır.''

Eğri Minare ile ilgili jeolojik çalışma da yaptıklarını kaydeden Bayrak, ''minarenin eğilmesinin sebebinin zeminden mi kaynaklandığını araştırdık. Araştırma kapsamında 16 metre derinliğe sahip sondaj kuyusu açtık. Alınan veriler zeminde bir eğikliği göstermemiştir. Sonuçlar, Eğri Minare'nin ustası tarafından eğik yapıldığını ortaya koymaktadır'' diye konuştu.

Bayrak, minarenin özellikle kaide ve pabuç kısmının korunmasına yönelik yapılan onarımlar sonucu orijinal biçiminin bozulduğunu ve minarenin gövdesinin halatla bağlanmasının da bir faydasının olmadığını düşündüklerini sözlerine ekledi.